شرایط پرداخت دیه به راننده مقصر توسط شرکت بیمه

بر اساس قانون، پرداخت دیه به راننده مقصر تنها در صورتی امکان‌پذیر است که وی بیمه‌نامه معتبر داشته باشد.

گزارش‌ها نشان می‌دهند که دیه راننده مقصر ماهیتی متفاوت از دیه اشخاص ثالث است و در قالب «تعهد حوادث راننده» توسط بیمه پرداخت می‌شود. برای اینکه دیه به راننده مقصر تعلق گیرد، داشتن گواهینامه معتبر و متناسب با نوع وسیله نقلیه الزامی است. به‌طور مثال، برای تصادف با خودرو سنگین مانند کامیون، راننده باید دارای گواهینامه پایه یک باشد.

پرداخت دیه به راننده مقصر

قانون بیمه مسئولیت دارندگان وسایل نقلیه (مصوب ۱۳۹۵) تأکید دارد که پرداخت دیه به راننده مقصر به شرط داشتن بیمه‌نامه انجام می‌شود. این نوع پرداخت، بر خلاف قواعد کلی فقهی و بر اساس قاعده استثنایی «من له الغنم فعلیه الغرم» انجام می‌شود. در بیمه‌نامه‌ها، بخشی به عنوان «تعهد حوادث راننده» تعریف شده که مشخص می‌کند بیمه‌گر تا چه مبلغی در صورت بروز حادثه، خسارت‌های راننده مقصر را پوشش خواهد داد.

نحوه محاسبه دیه راننده مقصر

مبلغ دیه راننده مقصر طبق درصدی از «دیه کامل» تعیین می‌شود که به‌صورت «تعهد حوادث راننده» در بیمه‌نامه درج شده است. به عنوان مثال، اگر طبق گزارش پزشکی قانونی، جراحات راننده معادل ۲۰ درصد دیه کامل باشد، بیمه موظف به پرداخت ۲۰ درصد از مبلغ تعهد به راننده خواهد بود.

دیدگاه دیوان عالی کشور در خصوص دیه راننده مقصر

بر اساس رای صادره از دیوان عالی کشور، راننده مقصر در حوادث رانندگی به عنوان شخص ثالث شناخته نمی‌شود. بنابراین، وی نمی‌تواند از بیمه شخص ثالث برای دریافت دیه خود استفاده کند. در این موارد، تنها دیه سرنشینان و افراد ثالث از بیمه‌گر قابل مطالبه خواهد بود.

پرداخت دیه در صورت نبود گواهینامه

در صورتی که راننده زیان‌دیده گواهینامه نداشته باشد، دیه وی از محل بیمه‌نامه راننده مقصر قابل وصول است. اما اگر راننده مقصر خود فاقد گواهینامه معتبر باشد و در حادثه جان خود را از دست دهد، به دلیل تخلف، هیچ دیه یا غرامتی به وی تعلق نخواهد گرفت.

پرداخت دیه در صورت متواری شدن راننده مقصر

اگر راننده مقصر شناسایی نشود، طبق قاعده فقهی «لا یبطل دم المسلم» و بر اساس ماده ۴۸۷ قانون مجازات اسلامی، پرداخت دیه بر عهده صندوق تأمین خسارت‌های بدنی است و این مسئولیت به دادگستری منتقل نخواهد شد. برای دریافت دیه در این شرایط، متضرران باید به دادگستری مراجعه و درخواست خود را مطرح کنند.