نشست خبری به مناسبت روز روستا و عشایر با حضور مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر برگزار شد. در این نشست تأکید شد توسعه ملی بدون پیشرفت روستاها میسر نیست و نخستین شرط تحقق این هدف، انجام اقدامات اولیه و اساسی است. بر اساس آخرین آمار جمعیتی، ۲۰ میلیون و ۷۳۵ هزار نفر در ۶۲ هزار و ۲۸۵ آبادی سراسر کشور ساکن هستند که ۲۶ درصد جمعیت ایران را شامل می‌شوند. میانگین جمعیت هر روستا ۳۳۵ نفر اعلام شد و حدود ۶.۳ تا ۶.۴ میلیون خانوار روستایی در کشور حضور دارند. ایران از لحاظ جمعیت در دنیا رتبه ۱۸ را دارد و تعداد روستاییان ایران اگر به صورت یک کشور فرض شود، رتبه ۵۲ جهان را خواهد داشت.
نقش روستاها در بخش کشاورزی و امنیت مرزها محوری است، چرا که ۹۶ درصد آب و خاک کشور در اختیار مناطق روستایی است. روستاییان نقش ویژه‌ای در تأمین امنیت مرزها دارند. همچنین بالاترین سطح امنیت مرزی در مناطقی حاصل شده که جمعیت روستایی حضور مستمر داشته است و بالعکس بیشترین چالش‌های امنیتی در مناطق مرزی خالی از سکنه مشاهده شده است. ایران بعد از کشورهای چین و روسیه، سومین کشور دارای بیشترین مرز مشترک با سایر کشورهاست.
مدیرعامل صندوق بیمه اجتماعی اعلام کرد بیمه اجتماعی روستاییان از سال ۱۳۸۴ با یارانه ۷۰ درصدی دولت آغاز به کار کرد و ۷۰ درصد حق بیمه روستاییان به صورت مستقیم توسط دولت پرداخت می‌شود. دولت سالانه ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بابت بیمه هر فرد روستایی متقاضی واریز می‌کند. در این مدت، بیش از ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر به عضویت صندوق درآمده‌اند و برای ۲۲۶ هزار نفر، حکم مستمری صادر شده است. تسهیلات ۵۰ میلیون تومانی به ۱۵ هزار نفر از مستمری‌بگیران تعلق می‌گیرد و فرآیند ثبت‌نام این وام بدون نیاز به مراجعه مستقیم به بانک، از طریق کارگزاری‌ها انجام می‌شود. پرداخت این تسهیلات در مدت حداکثر دو هفته پس از ثبت درخواست به حساب افراد واریز خواهد شد و در صورت استقبال، امکان تمدید و افزایش تعداد مشمولان وجود دارد.
طی ۲۰ سال اخیر، صندوق بیمه اجتماعی ۱۵۵۵ کارگزار در ۶۲۲۸۵ آبادی و ۱۴۴۰ شهر کشور داشته و خدمات را به صورت شبکه‌ای ارائه می‌دهد. براساس اصل ۲۹ قانون اساسی، صندوق به جامعه هدف خود در این مدت خدمات‌رسانی کرده است. مجموع مستمری‌بگیران دو میلیون و ۳۶ هزار نفر است که یک میلیون و ۹۱۵ هزار نفر مستمری سالمندی، ۱۳ هزار نفر مستمری از کارافتادگی و ۱۱۰ هزار نفر بازماندگان (بر اثر فوت بیمه‌شده اصلی) را تشکیل می‌دهند.
براساس ماده ۲۱ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، تاکنون ۳۷۵ هزار و ۶۰۶ زن روستایی دارای سه فرزند یا بیشتر به صورت کاملاً رایگان و با پرداخت ۱۰۰ درصدی حق بیمه توسط دولت تحت پوشش بیمه قرار گرفته‌اند. این خدمت برای فرزند سوم و پس از آن، از سال ۱۳۹۶ اجرا شده است. در تفاهم با سازمان بهزیستی، بیمه زنان سرپرست خانوار روستایی تحت پوشش این نهاد نیز به طور کامل توسط دولت پرداخت شده و ۶۱ هزار نفر در روستاها و ۱۱ هزار و ۴۰۹ نفر در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر از این پوشش رایگان بهره‌مند شده‌اند. مجموع این خدمات به ۷۲ هزار زن سرپرست خانوار تحت پوشش بهزیستی و ۵۵ هزار نفر از سرپرستان خانوار تحت حمایت کمیته امداد می‌رسد.
بیش از ۷۰ درصد از حق بیمه اعضا در طول ۲۰ سال گذشته از سوی دولت پرداخت شده، اما بخشی از یارانه‌ها در این مدت به صندوق واریز نشده بود. طبق تلاش‌ها، موضوع وصول مطالبات به مبلغ حدود ۳۸ هزار میلیارد تومان از دولت برای اولین بار در قانون لحاظ شد که ۱۵ هزار میلیارد تومان آن در بودجه ۱۴۰۴ پیش‌بینی شده است. انتظار می‌رود طی دو سال آینده کل این مطالبات تسویه شود.
مدیرعامل صندوق به موضوع توزیع ناعادلانه یارانه‌های بیمه‌ای میان استان‌ها اشاره کرد و خواستار اقدامات مسئولان برای جذب یارانه بیشتر برای مناطق کمتر برخوردار شد. بودجه صندوق در سال ۱۴۰۴ معادل ۲۴ هزار میلیارد تومان (۱۶ هزار میلیارد یارانه دولت و ۸ هزار میلیارد تومان از مشارکت مردم) تعیین شده، اما توضیح داده شد که توزیع بین استانی متعادل نیست و بعضی استان‌ها سهم بسیار کمتری دارند.
جزئیات عملکرد صندوق نشان می‌دهد از خرداد ۱۳۸۴ تا مهر ۱۴۰۳، مجموعاً ۳ هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه به مستمری‌بگیران پرداخت شده که هزار میلیارد تومان آن مربوط به بازه مهر سال گذشته تاکنون است. خدمت احتساب سنوات سربازی برای بیمه‌شدگان از خرداد امسال اعمال شده و آقایان بیمه‌شده می‌توانند از این امکان از طریق سامانه صندوق یا کارگزاری‌ها بهره‌مند شوند.
از سال ۱۳۹۳، خدمات درمانی بیمه‌شدگان این صندوق به سازمان بیمه سلامت منتقل شده است. با انعقاد تفاهم‌نامه جدید، بیمه‌شدگان می‌توانند با کد ملی در سامانه سازمان بیمه سلامت ثبت‌نام و از خدمات درمانی بهره‌مند شوند. راه‌اندازی سامانه برخط صندوق و اپلیکیشن بیمه روستا نیز امکان دسترسی غیرحضوری و الکترونیکی به خدمات صندوق را برای روستاییان، عشایر و کشاورزان فراهم کرده است.
تاکید شد دارایی‌های صندوق به‌طور شفاف و آنلاین قابل مشاهده است و بیش از ۷۵ درصد این دارایی‌ها در بازار سرمایه قرار دارند. طی سال‌های ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۴، دارایی‌های صندوق حدود ۳۵ درصد رشد داشته که ناشی از اقدامات مدیریتی مانند کوچک‌سازی و تمرکز بر سهام بنیادی با جریان نقدی مناسب بوده است. تعداد سهام موجود در صندوق از ۱۲۳ به ۷۸ سهم کاهش یافته و برنامه‌ریزی برای مدیریت دارایی‌های روستاییان در قالب ۵۰ سهم ارزشمند ادامه دارد.
مدیرعامل صندوق درباره اقدامات حمایتی نیز به بیمه رایگان برای مادران روستایی دارای سه فرزند و بیشتر و همچنین بانوان سرپرست خانوار اشاره کرد. علاوه بر آن، فعالان بخش‌های صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری نیز مشمول یارانه ۷۰ درصدی دولت در این صندوق خواهند شد. همه افراد واجد شرایط ساکن در روستاها و عشایر (۱۸ تا ۵۰ سال) قادر به استفاده از یارانه بیمه خواهند بود.
در پایان اعلام شد صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر مطابق با اصول شفافیت و سلامت مالی فعالیت کرده و هیچ گونه فسادی در روند مدیریت دارایی‌ها و منابع مشاهده نشده است. صندوق با ۳۶۰ نفر پرسنل به ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار عضو در سراسر کشور خدمات ارائه می‌کند و به عنوان یکی از چابک‌ترین نهادهای خدمات رسان شناخته می‌شود.
طبق گزارش ارائه شده، زنان سهم قابل توجهی در مستمری‌بگیران صندوق، بیمه رایگان و بازماندگان دارند.
