پرداخت ۲۹۲ هزار وام ازدواج و ثبت بیش از دو هزار ازدواج مردان بالای ۷۵ سال در نیمه اول امسال
معاونت امور جوانان وزارت ورزش و جوانان از افزایش قابل توجه توجه به موضوع وام ازدواج، احیای سازمان ملی جوانان، آمارهای جدید ازدواج و طلاق، برگزاری کارگاه‌های مشاوره و ارتقای مشارکت اجتماعی و اشتغال جوانان خبر داد.
علیرضا رحیمی، معاون جوانان وزارت ورزش و جوانان، روز یکشنبه در نشست خبری عملکرد سالانه این معاونت اعلام کرد که وام ازدواج به یکی از دغدغه‌های اصلی جوانان تبدیل شده است، اما تمرکز بیش از حد بر این موضوع باعث کاهش توجه به سایر فعالیت‌های حوزه جوانان می‌شود. وی با اشاره به نقش نظارتی وزارت ورزش و جوانان در موضوع وام ازدواج تأکید کرد این وزارتخانه مسئول مستقیم اعطای وام نبوده و فقط بر اجرای وظایف قانونی و عملکرد بانک‌ها نظارت دارد.
بر اساس اعلام معاونت، در شش ماهه نخست سال ۱۴۰۴ حدود ۴۰ درصد متقاضیان وام ازدواج موفق به دریافت آن شده‌اند. این آمار در استان‌های کمتر برخوردار مانند سیستان و بلوچستان، خوزستان، خراسان جنوبی، هرمزگان و آذربایجان غربی بین ۲۸ تا ۳۳ درصد بوده است. در مقابل، استان‌های اصفهان، مرکزی، تهران و آذربایجان شرقی عملکرد بهتری داشته‌اند و بین ۴۸ تا ۵۱ درصد متقاضیان به وام دست یافته‌اند. سهمیه بانک‌ها بر اساس منابع داخلی تعیین می‌شود و همه بانک‌ها سهمیه یکسانی ندارند.
معاون امور جوانان با اشاره به احیای سازمان ملی جوانان پس از ۱۵ سال بر ضرورت تحول ساختاری در حوزه جوانان تأکید کرد و گفت ساختار فعلی پاسخگوی نیازهای جوانان نیست. وی مطرح کرد که احیای سازمان ملی جوانان با دستور رئیس‌جمهور به سرانجام رسیده و در زیرمجموعه وزارت ورزش فعالیت می‌کند اما برای تحقق کامل حقوق جوانان باید ارتقای جایگاه اجرایی این حوزه را شاهد باشیم. رحیمی افزود بدون ساختار مناسب اداری، حضور مؤثر جوانان و تحقق تکالیف قانونی دولت امکان‌پذیر نخواهد بود.
در ادامه، معاون جوانان از راه‌اندازی رصدخانه اجتماعی جوانان ایران خبر داد که اطلاعات آن از مراجع مختلف جمع‌آوری می‌شود و اکنون ۹۸ موضوع محوری و ۶۷۰۰ لایه اطلاعاتی در آن ثبت شده است. این سامانه امکان تحلیل داده‌ها بر اساس بلوک‌های جمعیتی و محلات را فراهم کرده و داده‌هایی همچون ارتباط گروه سنی زیر ۳۰ سال با نرخ خودکشی قابل بررسی است. به گفته وی، با تأکید رئیس‌جمهور بر تصمیم‌سازی مبتنی بر شواهد، داده‌ها از منابع گوناگون جمع می‌شود تا استاندارد واحد اطلاعاتی برقرار شود. همچنین با بهره‌گیری از نظرات جوانان و تحلیل داده‌های شبکه‌های اجتماعی، تصویر واقعی‌تر و به‌روزی از وضعیت جوانان ارائه می‌شود. مرکز رصد در آینده نزدیک با امکانات فیزیکی و اتاق وضعیت افتتاح خواهد شد تا داده‌ها به شکل آنلاین و لحظه‌ای در اختیار تصمیم‌گیران قرار گیرد.
رحیمی درباره آسیب‌های اجتماعی تصریح کرد که بیشترین مشکلات، مربوط به حوزه‌های اشتغال، مسکن و آسیب‌های اجتماعی است ولی نسبت به معیارهای جهانی، بسیاری از این آسیب‌ها مدیریت‌پذیر است. منظور از احساس افزایش آسیب‌ها نظیر خودکشی و بیکاری، معمولاً نتایج تاثیر شبکه‌های اجتماعی است و آمار واقعی این افزایش‌ها را تایید نمی‌کند.
وی اظهار کرد که شناخت جامعه از معاونت جوانان هنوز کامل نیست و بسیاری از مردم از ساختار و فعالیت‌های آن بی‌اطلاع هستند.
درباره تعامل دولت با نسل جوان و حضور نمایندگان آنان، جلسات متعددی با دستگاه‌های مختلف برگزار شده ولی برخی وزارتخانه‌ها همکاری لازم را ندارند. رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی دقیق نقش مهمی در این مسیر دارند. معاونت با طراحی «مجلس مشورتی جوانان ایران» تلاش کرده است بستری برای انتخاب نماینده توسط جوانان برای گروه سنی ۱۵ تا ۳۵ سال فراهم آورد، به طوری که سازوکار انتخابات مشابه مجلس شورای اسلامی بوده، زیرساخت‌های اجرایی آن بر بستر فناوری بلاک‌چین و از طریق سامانه «جوان پلاس» عملیاتی خواهند شد و فرآیند نظارت، به نمایندگان نهادهای ذیربط سپرده شده است. پس از انتخاب، آموزش‌های لازم برای نمایندگان برگزار و کمیسیون‌های تخصصی برای پیگیری مطالبات تشکیل خواهد شد. این سازوکار هزینه اضافی ندارد و از منابع جاری معاونت بهره می‌برد.
رحیمی درباره اثرگذاری مجالس مشورتی تاکید کرد هر نوع افزایش مشارکت جوانان می‌تواند سرمایه اجتماعی کشور را ارتقاء دهد. نقش معاونت انتقال صدای جوانان به بدنه دولت عنوان شد و با اجرای برنامه‌های عملیاتی، از جمله ۱۰ کمیسیون تخصصی در شورای عالی جوانان، افزایش مشارکت و سرمایه اجتماعی هدف‌گذاری شده است.
در خصوص آمارهای ازدواج و طلاق در سال ۱۴۰۳، میانگین سن طلاق آقایان ۳۹ سال و بانوان ۳۴.۳ سال اعلام شد. بالاترین سن طلاق مربوط به تهران، البرز، اصفهان و گیلان و پایین‌ترین آن مربوط به سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی و گلستان است. میانگین سن ازدواج آقایان ۲۸.۳ و بانوان ۲۴.۱ سال است؛ بیشترین میانگین سن ازدواج برای تهران، البرز و ایلام، کمترین برای سیستان و بلوچستان و خراسان‌هاست. همچنین در سال ۱۴۰۳، ۲هزار و ۲۴۹ مورد ازدواج مردان بالای ۷۵ سال ثبت شد که هزار و ۶۹۱ نفر تاکنون طلاق نگرفته‌اند و ۱۲۷ مورد مربوط به طلاق‌های قبلی بوده است.
- در زمینه مشاوره ازدواج و خانواده، طی سال گذشته ۲هزار و ۸۰۹ کارگاه و ۳۹۲هزار نفر ساعت آموزش برگزار شد. دوره‌های راهنمای خانواده به میزان ۴هزار و ۸۰۰ نفر ساعت آموزش ارائه کردند. همچنین ۳۴هزار و ۷۸۹ جلسه مشاوره رایگان برای ۱۹ هزار جوان، عمدتاً از دهک‌های پایین جامعه (یک تا سه) اجرا شد. ۷۰هزار نفر ساعت آموزش تخصصی روانشناسان و مشاوران و هزار و ۲۰۰ نفر ساعت آموزش برای مدیران و مؤسسان مراکز ارائه شد.
- در سراسر کشور ۱۵۰۰ مرکز مشاوره دارای مجوز فعال هستند که ۵۰۴ مرکز آن تخصصی مشاوره ازدواج محسوب می‌شوند. تعداد ۴۱ مجوز در حوزه ازدواج و خانواده برای سازمان‌های مردم‌نهاد صادر و ۱۴۰ جشن ازدواج ملی و استانی برگزار شد. جشنواره هنری نسل اوبی با ۶هزار اثر برگزار و بررسی تغییرات جمعیتی کشور برای بازه ۱۴۰۳ تا ۱۴۱۳ آماده استفاده در سیاستگذاری قرار گرفت.
در حوزه اشتغال، دو طرح ملی شامل طرح «مهتاب» و «شهید سرلشکر باقری» در حال اجراست. در مدل جدید، برای هر استان یک سازمان مردم‌نهاد جهت شناسایی نیازهای شغلی انتخاب و برای سربازان سال آخر خدمت دوره آموزش فنی و حرفه‌ای برگزار می‌شود، برنامه‌های آموزشی متناسب با تحصیلات، سابقه خانوادگی و علایق جوانان برگزار شده است.
به گفته معاون جوانان، ارتقای مشارکت سیاسی و اجتماعی از اهداف کلیدی است و این معاونت خود را مدافع مطالبات جوانان از دولت معرفی می‌کند. افزایش مشارکت جوانان در انتخابات و فعالیت شبکه‌های منسجم مردم‌نهاد هدف‌گذاری و ساختار ۱۴ شبکه کشوری و ۲۲۸ شبکه استانی شکل گرفته که آموزش‌ها توسط جوانان استان‌ها انجام می‌شود.
درخصوص اصلاح قانون مهریه، معاونت جوانان هیچ دخالتی نداشته و صرفاً پیشنهاداتی ارائه شده است. مرجع تصمیم‌گیری در این خصوص دولت اعلام شده است.
درباره آسیب‌های اجتماعی بیان شد یک سوم جمعیت کشور در معرض این آسیب‌ها به ویژه اعتیاد و اختلالات روانی‌اند. طرح کاهش آسیب‌های اجتماعی با محوریت جوانان محلات آماده و در حال بررسی نهایی است. معاونت تاکید کرد افزایش آمار خودکشی صحت ندارد.
مرکز صدور مجوز مراکز فیزیکی همسان‌گزینی و همسریابی معاونت امور جوانان اعلام شد؛ تاکنون ۲۱۳ مرکز فیزیکی و ۷ تا ۱۰ پلتفرم مجوزدار فعال است. صلاحیت فردی و فعالیت پلتفرم‌ها با کمیسیون‌های مربوط و دستگاه‌های رسمی نظارت می‌شود.
در حوزه اشتغال سربازان، مدل مدیریتی بدون اعتبار جدید، زمینه اشتغال ۵۰هزار سرباز را فراهم ساخته است. برنامه‌های توانمندسازی نوجوانان و جوانان به خصوص دختران ۱۵ تا ۲۵ ساله اجرا و این طرح‌ها از پنج استان پایلوت شده و اکنون کشوری شده‌اند. منابع مالی اختصاص یافته در سال گذشته محدود بوده اما امسال ۱۲۹۰ میلیارد تومان جذب و با بانک توسعه تعاون توافق پله‌ای تا سقف ۴۸۷۰ میلیارد رسید. تا شهریورماه، ۸۴ میلیارد تومان پرداخت و ۸۳ پرونده بررسی شده است، در کل ۴۴۶۰ پرونده تشکیل شده که ۲۷۷۳ پرونده متعلق به دهک پایین است. این تسهیلات، برای همه بنگاه‌های تولیدی، خدماتی و کشاورزی قابل استفاده بوده و هر متقاضی باید دست‌کم یک جوان بین ۱۸ تا ۳۵ سال را بیمه کند.
معاونت جوانان درباره آینده اعلام کرد تا پایان دولت، بخش قابل توجهی از اهداف اشتغال و توانمندسازی جوانان محقق خواهد شد و این اقدامات توسعه و گسترش می‌یابد.
همچنین برگزاری جایزه ملی جوان سال به شیوه جدید با حضور مردم و از طریق سامانه جوان‌پلاس به همراه پخش تلویزیونی، امسال انجام می‌شود و شاخص‌های ارزیابی شامل دستاوردهای ورزشی، هنری، علمی، فناوری و فعالیت‌های اجتماعی است. بخش ویژه‌ای نیز برای قدردانی از قهرمانان دفاع از میهن پیش‌بینی شده است.
