کاهش سن صدور گواهینامه موتورسیکلت به ۱۶ سال در تهران اجرایی شد؛ مجوز فقط برای موتورسیکلت‌های سبک تا ۱۲۵ سی‌سی صادر می‌شود.
در زمستان ۱۴۰۳، سن صدور گواهینامه موتورسیکلت در کشور به ۱۶ سال کاهش یافت. بر اساس دستورالعمل جدید، گواهینامه مخصوص نوجوانان ۱۶ ساله فعلاً تنها در تهران برای موتورسیکلت‌هایی با حجم موتور حداکثر ۱۲۵ سی‌سی صادر می‌شود. اجرای این طرح با هدف افزایش ایمنی نوجوانان، قانونمند شدن تردد موتورسیکلت‌سواران جوان و کاهش تخلفات مربوط به رانندگی بدون گواهینامه صورت پذیرفته است.
این مصوبه فعلاً فقط در پایتخت قابل اجراست و آموزشگاه‌های سایر شهرها منتظر ابلاغ بخشنامه اجرایی هستند. مقامات پلیس راهور اعلام کرده‌اند که در آینده نزدیک، امکان ثبت‌نام و دریافت گواهینامه برای نوجوانان ۱۶ ساله در سراسر کشور فراهم خواهد شد.
فرآیند دریافت گواهینامه برای افراد ۱۶ ساله شامل مراحل زیر است:
- ثبت‌نام در آموزشگاه‌های مجاز موتورسواری
- تکمیل پرونده و انجام معاینه پزشکی
- شرکت در کلاس‌های آموزش آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی
- گذراندن کلاس‌های عملی موتورسواری
- شرکت در آزمون کتبی آیین‌نامه
- شرکت در آزمون عملی موتورسواری
- صدور گواهینامه در صورت موفقیت در آزمون‌ها
گواهینامه صادرشده برای این رده سنی صرفاً به موتورهای سبک با حجم سیلندر تا سقف ۱۲۵ سی‌سی محدود است. مدل‌هایی همچون پرواز ۱۲۵، هوندا CG۱۲۵، KMA ۱۲۵، کبیر، هوندا کلیک ۱۲۵، یاماها ۱۲۵ و سوزوکی ۱۲۵ نمونه‌هایی از این وسایل نقلیه محسوب می‌شوند. این موتورها اقتصادی، سبک و مناسب برای ترددهای روزانه شهری هستند.
مدت اعتبار این گواهینامه‌ها ۱۰ سال تعیین شده و پس از اتمام اعتبار، تمدید ضرورت دارد. امکان دریافت گواهینامه برای موتورهای سنگین‌تر صرفاً پس از رسیدن به سن ۱۸ سال فراهم است.
برای دریافت این گواهینامه‌ها، داشتن شرایط زیر الزامی است:
- رسیدن به ۱۶ سال تمام
- اخذ گواهی سلامت جسمی و روانی از پزشک مورد تأیید
- شرکت و قبولی در دوره‌های آموزشی آیین‌نامه و کلاس‌های عملی
- موفقیت در آزمون‌های کتبی و عملی آموزشی
فعلاً امکان صدور آنی یا یک‌روزه گواهینامه برای این رده سنی فعال نیست و متقاضیان باید تمامی مراحل را مطابق روال تعیین‌شده طی کنند. احتمال دارد در آینده، با گسترش اجرای این طرح و ایجاد زیرساخت‌های لازم، این امکان نیز فراهم شود.
گواهینامه دسته الف-میم برای موتورسیکلت‌های برقی با حداکثر توان ۴ کیلووات نیز صادر می‌گردد که این امکان برای دارندگان سایر شرایط مقرر قابل دسترسی است.
دارندگان این گواهینامه تنها مجاز به رانندگی با موتورسیکلت‌های سبک و در معابر شهری هستند. تردد با این گواهینامه در مسیرهای برون‌شهری یا استفاده از وسایل نقلیه سنگین ممنوع تلقی می‌گردد. همچنین الزامی است تجهیزات ایمنی مانند کلاه کاسکت استاندارد همواره مورد استفاده قرار گیرد.
بر اساس ضوابط موجود، تمامی وسایل نقلیه موتوری از جمله موتورسیکلت‌های کوچک و سبک، موظف به داشتن بیمه شخص ثالث هستند و فقدان این بیمه می‌تواند عواقب قانونی و مالی جدی در صورت بروز حادثه در پی داشته باشد.
اصلاح سن دریافت گواهینامه موتورسیکلت به ۱۶ سال، اقدامی اساسی در راستای ایمن‌سازی رفت و آمد نوجوانان، کاهش تخلفات و پیشگیری از حوادث پرخطر تلقی می‌شود. پیش از این، بسیاری از نوجوانان بدون گواهینامه یا آموزش کافی از موتورسیکلت استفاده می‌کردند که این موضوع خطراتی را برای خود و سایر افراد جامعه به دنبال داشت.
با آغاز اجرایی شدن این مصوبه، نوجوانان از همان ابتدا تحت آموزش‌های رسمی قرار گرفته و با قوانین رانندگی و الزامات ایمنی بهتر آشنا می‌شوند. این روند می‌تواند گام مهمی در جهت افزایش سطح مسئولیت‌پذیری و ارتقاء فرهنگ رانندگی در بین نسل جوان باشد و زمینه‌ساز کسب تجربه‌های لازم پیش از استفاده از موتورسیکلت‌های سنگین‌تر شود.
در این گزارش، به اصلی‌ترین پرسش‌های نوجوانان و خانواده‌ها پیرامون شرایط و محدودیت‌های دریافت گواهینامه موتور در سن ۱۶ سالگی پاسخ داده شده تا مسیر برای متقاضیان و خانواده‌ها شفاف‌تر شود.
