چالش‌های خرید مسکن در ایران: از رویا تا واقعیت
متوسط قیمت مسکن در کلان‌شهرهای ایران به قدری افزایش یافته که خرید حتی واحدهای کوچک برای بسیاری از مستأجران رویایی دست نیافتنی شده است.
افزایش قیمت مسکن و دشواری برای مستأجران
در یکی دو سال گذشته، بهای مسکن مانند پرنده‌ای که در آسمان پرواز می‌کند، اوج گرفته است. بسیاری از مستأجران که به دنبال خرید خانه بودند، حالا تنها می‌توانند نظاره‌گر اوج قیمت‌ها باشند. نرخ اجاره‌ها نیز همپای قیمت‌ها، افزایش یافته و باعث شده مستأجران قدرت خرید خود را از دست بدهند.
انتظار طولانی برای خانه‌دار شدن
عبدالجلال ای‌ری، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس، به چالش مستأجران تهرانی اشاره می‌کند. او می‌گوید که مدت زمان انتظار برای خرید یک مسکن در تهران به عددی نزدیک به یک صد سال رسیده است. چرا که اکثر درآمد خانوارها صرف هزینه‌های اجاره و تأمین مسکن می‌شود. این وضعیت در تهران و سایر کلان‌شهرها بسیار حادتر است.
نقش بانک‌ها و تورم در بحران مسکن
یکی از دلایل اصلی این بحران، عدم مسئولیت‌پذیری بانک‌ها در ارائه تسهیلات کافی و عدم اقدام کارآمد در تکمیل پروژه‌های مسکن است. بانک‌ها به نوعی مانند یک ساعت بدون عقربه شده‌اند که زمان را نمی‌سنجند و تنها به گردش پول برای خودشان فکر می‌کنند.
راه‌حل‌های پیشنهادی برای بهبود وضعیت
- بازگشت به روش‌های موفق کشورهای دیگر که نرخ بالای اجاره‌نشینی دارند.
- اعمال قانون پیش‌فروش مسکن برای افزایش تولید و عرضه.
- افزایش تمایل به سرمایه‌گذاری در بازار مسکن از طریق فروش متری.
داوود بیگی‌نژاد، نایب رئیس اتحادیه املاک، تأکید می‌کند که باید به سمت واحدهای کوچک و کنترل شده حرکت کرد. او اشاره‌ای هم به مدل‌های موفق در پیش‌فروش مسکن دهه ۹۰ دارد که به دلیل عدم اجرایی شدن، سودی نصیب مردم و حاکمیت نشده است.
وام مسکن: راهگشا یا کابوس؟
وام‌های مسکن به دلیل هزینه‌های بالا و حجم بازپرداخت سنگین، اکثر متقاضیان را ناامید کرده است. به عبارتی، وام‌های کنونی به جای اینکه تخم مرغ را در سبد خرید متقاضیان قرار دهد، تنها پوسته‌ای خالی به آنها می‌دهد. بسیاری به خرید متری مسکن روی آورده‌اند؛ چرا که نمی‌توانند یک واحد کامل را تهیه کنند.
راهکارهای کوچک اما موثر
بیگی‌نژاد خاطرنشان می‌کند که باید در نحوه فعالیت بانک‌ها بازنگری کرد. بانک‌ها باید نقش بیشتری در تامین مالی و افزایش قدرت خرید مردم ایفا کنند. از دیگر سو، کاهش هزینه‌های اضافی مربوط به دریافت وام و تسهیلات می‌تواند در کوتاه‌مدت تاثیر مثبت داشته باشد.
