فعال‌سازی سامانه نوین برای نظارت بر ناوگان حمل و نقل عمومی در حالی که پروژه سپهتن هنوز به پایان نرسیده است
سامانه جدید پایش ناوگان حمل و نقل عمومی کشور تا یک ماه آینده عملیاتی می‌شود و جایگزین سامانه سپهتن خواهد شد.
سرهنگ احمد کرمی اسد روز جمعه از آخرین وضعیت سامانه سپهتن خبر داد و اعلام کرد: سامانه سپهتن قرار بود توسط یکی از شرکت‌ها به طور کامل بهره‌برداری شود اما تنها بخشی از عملیات آن تکمیل شده است و قسمت‌های دیگر هنوز اجرا نشده‌اند. وی بیان کرد پلیس بهره‌بردار سامانه است و مسئولیت راه‌اندازی و مدیریت آن بر عهده مجموعه راهداری و حمل و نقل جاده‌ای قرار دارد.
به گفته سرهنگ کرمی اسد، حدود یک ماه پیش رئیس سازمان راهداری از آغاز به کار سامانه‌ای جدید برای رصد ناوگان حمل و نقل عمومی خبر داده بود که این سامانه حداکثر تا یک ماه دیگر به طور رسمی راه‌اندازی خواهد شد. ایشان تاکید کرد سامانه جدید قابلیت‌های سپهتن را دارا بوده و تمامی خدمات و عملکرد‌ها در این سامانه، از جمله سهمیه سوخت و نظارت بر وضعیت ناوگان و رانندگان، قابل پایش خواهد بود.
وی افزود: در سامانه جدید امکان کنترل سرعت ناوگان، مدت زمان رانندگی و دیگر موارد مرتبط با وظایف پلیس پیش‌بینی شده است تا نظارت دقیق‌تری صورت گیرد. به دلیل تکمیل نشدن پروژه سپهتن و بهره‌برداری ناقص از آن، این سامانه به عنوان راهکاری برای پایش و نظارت هوشمند بر تردد ناوگان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سردار حسن مومنی، جانشین پلیس راهور، سال گذشته اعلام کرد که سامانه سپهتن مشکلات فنی دارد و پلیس پیگیری رفع این مسائل است. او ایرادات فعلی را عمدتا فنی دانست و ابراز امیدواری کرد مشکلات در آینده برطرف شوند.
سامانه سپهتن با هدف پایش و نظارت هوشمند تردد ناوگان در حوزه حمل و نقل جاده‌ای طراحی شده و داخل خودرو نصب می‌شود. این سامانه از طریق سیم‌کارت GFM و GPRS اطلاعات مربوط به سرعت وسیله، مشخصات گواهینامه راننده، ساعات کاری، مدت زمان رانندگی و مسافت پیموده شده را به مراکز پلیس ارسال می‌کند.
در ابتدا قرار بر این بود که سپهتن از سال گذشته (۱۴۰۳) به طور کامل مورد بهره‌برداری قرار گیرد اما پروژه هنوز کامل نشده و به صورت نیمه‌کاره باقی مانده است. در این میان، بنا بر اعلام برخی مسئولان حوزه راهداری در سال ۱۴۰۰، این سامانه فعال بوده و فعالیت‌های مربوط به ثبت تخلفات و پایش اطلاعات را انجام می‌داد.
سیدکمال هادیانفر، رئیس وقت پلیس راهور، اردیبهشت ۱۴۰۲ از تجهیز ۳۶۸ هزار دستگاه ناوگان باری جاده‌ای کشور به سامانه سپهتن خبر داده بود؛ موضوعی که نمونه‌ای از بهره‌برداری نیمه‌کاره از این سامانه تلقی شد.
در حال حاضر ناوگان حمل و نقل عمومی ایران دارای حدود ۴۵۰ هزار خودرو است که سالانه ۳۰۰ میلیون مسافر و ۵۰۰ میلیون تن انواع کالا را جابجا می‌کند. از این تعداد، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد ناوگان با عمر بالای ۲۵ سال، فرسوده محسوب می‌شوند.
بر پایه آمارهای رسمی پلیس، سالانه یک درصد مرگ و میرهای ناشی از تصادفات جاده‌ای به ناوگان حمل و نقل عمومی مربوط می‌شود.
