فرار تهرانیها از افزایش سرسامآور قیمت مسکن: آیا مهاجرت تنها راه چاره است؟
هر سال که میگذرد، یافتن مکانی برای زندگی در تهران به مثابه رسیدن به قلهای بلندتر و بلندتر میشود. این وضعیت، بسیاری از تهرانیها را به اجبار به ترک پایتخت و مهاجرت به شهرستانها واداشته است.
گرانی مسکن در تهران
به گزارش بانک مرکزی، میانگین قیمت هر متر مربع مسکن در تهران ۸۸ میلیون تومان است. در مقایسه با حقوق ماهانه ۷ میلیون و ششصد هزار تومانی تعیین شده توسط وزارت کار، خرید مسکن به رویایی دور از دسترس برای تهرانیها تبدیل شده است. این شرایط اقتصادی فعلی، مدت زمان انتظار برای خرید خانه در تهران را به ۱۵۲ سال رسانده است.
خروج از تهران: اجبار یا انتخاب؟
شهر تهران برای بسیاری از مردم محل تولد، هویت و بخشی از زندگیشان است. ترک این شهر به دلیل گرانی مسکن، همانند درد قطع عضو است. این مسئله زمانی بیشتر به چشم میآید که بدانیم اجبار به ترک تهران، نتیجه مستقیمی از افزایش قیمت مسکن است و شهروندان را ناچار به مهاجرت به سایر شهرستانها میکند.
وضعیت شهرهای دیگر
براساس آمار، مدت زمان انتظار برای خرید خانه اول در شهرهای دیگر کشور حدود ۵۹ سال است. این آمار نسبت به تهران بسیار بهتر است و نشاندهنده شرایط مساعدتر بازار مسکن در شهرستانهاست. از آنجا که سطح دستمزدها در سراسر کشور برابر است، قدرت خرید مردم در سایر شهرها بیشتر از تهران است.
مقایسه قیمت مسکن و دستمزد طی سالهای گذشته
در سال ۱۳۹۲، حداقل دستمزد کارمندان و کارگران ۴۸۷ هزار تومان بود و قیمت هر متر مربع مسکن در تهران ۳ میلیون و ۶۵۸ هزار تومان بود. اما در سال ۱۴۰۳، حداقل دستمزد به ۷ میلیون و ۱۶۶ هزار تومان افزایش یافته است و قیمت هر مترمربع مسکن به ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان رسیده است. یعنی قیمت مسکن ۱۲ برابر حقوق یک ماه کارگران است. این نشاندهنده کاهش قدرت خرید مردم طی سالهای گذشته است.
بخش بزرگی از هزینه خانوار
طبق گزارش مرکز آمار، گروه «مسکن، سوخت، روشنایی» حدود ۴۲.۴ درصد از کل سبد هزینه خانوار شهری را شامل میشود. این عدد در هزینههای غیرخوراکی به ۵۶.۵ درصد میرسد. همچنین، تورم اجارهبها در مردادماه ۱۴۰۳ در شهر تهران، ۴۵.۵ درصد بیان شده است در حالی که شاخص اجاره کل کشور، ۴۲.۳ درصد است.
وضعیت مسکن در تهران اصلاً مناسب نیست و خانوادهها بخش عظیمی از درآمد خود را برای مسکن به کار میبرند. برخی اوقات این هزینهها بیشتر از درآمدشان است، به طوری که مجبور به مهاجرت از شهر زادگاهشان میشوند. این بحران نیازمند توجه فوری و برنامهریزی دقیق دولت برای حل مشکل مسکن است؛ چرا که زندگی بدون سرپناه ممکن نیست و مردم نمیتوانند برای فرار از گرانی در تهران به شهرهای دیگر مهاجرت کنند.